Tarım sektörü, uzun yıllar boyunca istihdamın önemli kapılarından biri olmasına rağmen artık bu özelliğini büyük ölçüde kaybetmiş durumda. 2005'ten 2024’ün ikinci çeyreğine kadar tarım sektörünün istihdamdaki payı 10,5 puan birden düştü. Tarımdaki istihdamda rakamlar, yıllar geçtikçe daha da kötüleşti.
Son 20 yılda Türkiye’de iş gücü yapısında büyük değişiklikler yaşandı. Tarım ve sanayi sektörlerinin istihdamdaki payı azalırken, hizmet sektörü hızla büyüdü ve dikkat çekici bir büyüme kaydetti.
TÜİK Verilerine Göre, Yeni İstihdamın Yüzde 81’i Hizmet Sektöründe
TÜİK’in 2005-2024 arasındaki verilerine göre, bu dönemde 13 milyon 339 bin kişilik yeni istihdam yaratıldı ve bunun yüzde 81,2’si, yani 10 milyon 830 bin kişi, hizmet sektöründe iş sahibi oldu.
Tarımda 10,5 Puanlık Pay Kaybı
Tarım sektörünün istihdamdaki payında büyük bir azalma görüldü. 2005 yılında tarımın istihdamdaki payı yüzde 25,5 iken, 2024’ün ikinci çeyreğinde bu oran yüzde 15’e geriledi. Bu, tarım sektörünün toplam istihdamdaki büyük kaybını ortaya koyuyor.
İstihdamda genel bir artış olmasına rağmen, tarımdaki iş gücü sayısı azalmaya devam etti. 2005’te 4 milyon 945 bin olan tarım çalışanı, 2024 yılı itibariyle 4 milyon 896 bine düşerek 49 bin kişilik bir azalma yaşadı.
Sanayide İstihdam Artarken Payı Azaldı
Sanayi sektöründe de benzer bir durum yaşandı. Sanayinin istihdamdaki payı 2005’te yüzde 21,4 iken, 2024 yılına gelindiğinde bu oran yüzde 20,5’e indi. Ancak, sanayi sektöründe çalışan sayısı arttı. 2005’te 4 milyon 140 bin olan sanayi çalışanı, 2024’te 6 milyon 697 bine yükseldi. Bu durum, sanayinin istihdamda pay kaybetmesine rağmen iş gücü ihtiyacını artırmaya devam ettiğini gösteriyor.
Hizmet Sektöründe Büyük Büyüme
Hizmetler ve inşaat sektörlerinde ise önemli bir büyüme yaşandı. 2005’te hizmet sektörünün istihdamdaki payı yüzde 53,1 iken, 2024 yılı itibariyle bu oran yüzde 64,5’e çıktı. Sayısal olarak ise hizmet sektöründe çalışan kişi sayısı 10 milyon 272 binden 21 milyon 102 bine çıkarak yüzde 100’den fazla bir artış gösterdi.
İnşaat sektörü de büyümeye katkı sağladı. 2005’te yüzde 5,7 olan inşaat sektörünün istihdam payı, 2024’te yüzde 6,5’e yükseldi. İnşaat sektöründe çalışan sayısı ise 1 milyon 96 binden 2 milyon 980 bine çıktı.
Her 10 Yeni İşten 8’i Hizmet Sektöründe
Son 20 yıl içinde Türkiye iş gücü piyasasında hizmet sektörünün etkisi giderek arttı. 2005 ile 2024 yılları arasında yaratılan 13 milyon 339 bin yeni iş gücünün büyük kısmı hizmet sektöründe yer aldı. Bu verilere göre, yeni iş gücüne katılan her 10 kişiden 8’i hizmet sektöründe istihdam edilirken, 2’si sanayi sektöründe yer aldı.
Bu dönüşüm, Türkiye'nin istihdam yapısında hizmet sektörünün etkisinin giderek arttığını ve gelecekte de istihdam yaratma potansiyelinin bu sektörde yoğunlaşacağını gösteriyor.