Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, sürdürülebilir ve dengeli büyümeyi önceliklendiren bir yaklaşımın devam edeceğini öngörüyor. Program, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı ve Türkiye ekonomisinin 2025 yılında %4 oranında büyümesi hedefleniyor. Bu büyümenin talep yönlü enflasyonist baskı oluşturmaması amaçlanıyor.
Ekonominin sağlıklı ve istikrarlı bir yapıda korunarak güçlü, kapsayıcı ve istihdamı destekleyen bir büyüme sağlanması planlanıyor. Bu bağlamda, makroekonomik dengeleri gözeten uygulamalar sürdürülecek ve para, maliye ile gelir politikalarının tam koordinasyonla yürütülmesi hedefleniyor. Kamu yatırımları, verimli sektörlere yönlendirilecek; sanayi ve hizmetler sektöründe katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi teşvik edilecek. Ayrıca, enerji bağımlılığını azaltacak politikalar ile yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi öncelikli hedefler arasında yer alıyor.
Dijital dönüşüm ve yeşil ekonomi alanındaki gelişmeler dikkate alınarak, bu alanlardaki yatırımlar artırılacak ve böylece küresel rekabet gücü yükseltilip çevresel sürdürülebilirlik sağlanacak. İç ve dış talebin dengelendiği bir büyüme ile istihdam ve özel kesim yatırımlarının artırılması bekleniyor.
Dış Ticaret Açığı ve İstihdam
Programda, 2025 yılında ihracatın %5,9 artarak 279,6 milyar dolara, ithalatın ise %7 artışla 369 milyar dolara yükselebileceği öngörülüyor. Dış ticaret açığının 89,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Dezenflasyon sürecinin devam etmesiyle birlikte yıllık enflasyon artış hızının 2025 yılı sonunda %17,5 olarak gerçekleşmesi hedefleniyor.
Gelecek yıl istihdamın bir önceki yıla göre 532 bin kişi artması beklenirken, iş gücüne katılma oranının 0,5 puan artarak %55'e ulaşması öngörülüyor. Yıl genelinde iş gücüne katılım ve nüfus artışı etkilerinin istihdam artışına baskın gelmesiyle işsizlik oranının %9,6 seviyesinde olacağı tahmin ediliyor.
Tüketim ve Yatırımlar
Özel ve kamu kesimi tüketim harcamalarının bir önceki yıla göre reel olarak sırasıyla %3,4 ve %2,3 artması öngörülüyor. Özel kesim sabit sermaye yatırımlarının %3,5, kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının ise %3,7 artması bekleniyor. 2025 yılında büyümeye özel tüketim harcamalarının 2,6 puan, özel kesim sabit sermaye yatırım harcamalarının ise 0,8 puan katkı yapması öngörülüyor. Kamu kesimi sabit sermaye yatırım harcamalarının büyümeye katkısı ise 0,1 puan olarak tahmin ediliyor.
Yurt içi tasarrufların GSYH'ye oranının %27,8, toplam tasarruf yatırım farkının GSYH'ye oranının ise eksi %2 olması bekleniyor. Kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının %52,6'sının merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki idareler, %25,5'inin yerel yönetimler, %20,9'unun kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) tarafından gerçekleştirileceği öngörülüyor. Kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarının ulaştırma, diğer hizmetler, eğitim, tarım, madencilik ve sağlık alt sektörlerinde yoğunlaşması planlanıyor. Özel kesim sabit sermaye yatırımlarının da imalat sanayisi, ulaştırma ve konut alt sektörlerinde yoğunlaşması bekleniyor.