17 Ağustos depreminin yıl dönümü yaklaşırken, İstanbul’daki binaların durumu yeniden gündeme geldi ve ciddi endişeleri beraberinde getirdi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) işbirliğiyle yürütülen "Pera 2019" projesi kapsamında, 2020’den bu yana yapılan bina testleri şok edici sonuçlar ortaya koydu. Şimdiye kadar incelenen 35 bin binanın 318’inin kendi kendine çökme riski taşıdığı, 1.238 binanın ise deprem güvenliğinin olmadığı belirlendi. Bu veriler, İstanbul’un yapı stokunun büyük bir bölümünün acil müdahale gerektirdiğini gösteriyor.
Depreme Hazırlıkta Eksiklikler ve Yetersiz Testler
İBB’nin ücretsiz olarak sunduğu “hızlı tarama ile bina testi” hizmeti, İstanbul’daki yapıların deprem güvenliğini artırmayı hedefliyor. Ancak, test yapılabilmesi için bina sahiplerinin izin vermesi gerekiyor, bu da süreci önemli ölçüde sınırlıyor. Şimdiye kadar 114 bin bina ziyaret edilmiş olsa da, sadece 35 bin binada test yapılabildi. 79 bin bina, kat malikleri tarafından izin verilmediği için incelemeye alınamadı. Bu durum, İstanbul’da büyük bir depreme karşı alınan önlemlerin ne kadar yetersiz olduğunu ortaya koyuyor.
Test Süreci ve Risk Değerlendirmesi
Bina testleri sırasında, kolonlardan alınan örnekler ve röntgen cihazlarıyla yapılan incelemeler sonucu, binalar risk seviyelerine göre sınıflandırılıyor. D ve E sınıfı olarak belirlenen binalar, yüksek ve çok yüksek risk grubunda yer alıyor ve bu binalar için kapsamlı analizler yapılması öneriliyor. İstanbul'da yapılan testlerde, 318 binanın kendiliğinden çökme riski taşıdığı tespit edilirken, 1.238 bina ise ciddi deprem güvenliği sorunlarıyla karşı karşıya.
İstanbul’un Geleceği: Acil Önlem Alınmalı
6 Şubat 2023'te meydana gelen depremlerin ardından bina testi talepleri artış gösterdi, ancak hala birçok bina incelenmeyi bekliyor. 1999 öncesi inşa edilen binaların çoğunun ciddi risk altında olması, İstanbul’un depreme karşı savunmasızlığını gözler önüne seriyor. İstanbul’un geleceğini güvence altına almak için acil önlemler alınması gerekiyor. Test yapılmamış binlerce yapı, büyük bir depremde ciddi yıkımlara yol açabilir, bu nedenle yetkililerin ve vatandaşların hızla harekete geçmesi hayati önem taşıyor.