Son dönemde artan enflasyon, birçok üründe fiyat yükselişine neden olurken, yumurta, kahve, et ve çikolata fiyatlarındaki artışın arkasında farklı nedenler yatıyor. Bu kez zamların sebebi ne enflasyon ne de ekonomi. İşte detaylar...
Dünya genelinde tüketiciler, market alışverişlerinde artan fiyatlardan şikayetçi. Özellikle yumurta, et, kahve ve meyve suyu gibi temel ürünlerin fiyatlarındaki keskin artış dikkat çekiyor. Ancak bu durumun temel sebepleri arasında doğal afetler, salgın hastalıklar ve küresel ekonomik dengesizlikler yer alıyor.
Yumurta Fiyatları Zirvede
Son aylarda yumurta fiyatları ciddi bir artış gösterdi. Marketlerde yumurta stokları hızla tükenirken, mevcut ürünlerin fiyatları geçen yıla göre %37,5 oranında yükseldi. Bu artışın ana nedeni, kuş gribi salgınının tavuk sürülerine verdiği büyük zarar. Ayrıca tatil dönemlerinde artan talep de fiyatları daha da yukarı çekti. Uzmanlar, bu artışın önümüzdeki yıllarda da devam edebileceğini belirtiyor.
Et ve Meyve Suyu Fiyatlarındaki Artış
Et fiyatlarında da benzer bir yükseliş söz konusu. ABD’de sığır sayısının son 70 yılın en düşük seviyesine inmesi, arzı ciddi şekilde etkiledi. Kuraklık ve artan maliyetler, üretimi olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, sığır üretiminde toparlanmanın 2026 yılına kadar mümkün olmayacağını öngörüyor.
Portakal suyu fiyatlarının yükselmesinin arkasında ise fırtınalar, kuraklık ve turunçgil hastalıkları bulunuyor. Brezilya’da yaşanan tarımsal sorunlar, portakal suyu arzını düşürmüş durumda ve kısa vadede çözüm beklenmiyor.
Kahve ve Çikolata Fiyatlarında Tarihi Seviyeler
Kahve fiyatlarındaki artışın nedeni, Brezilya’da yaşanan olumsuz hava koşulları. Arabica kahve çekirdeklerinin fiyatı, tarihsel olarak yüksek seviyelere ulaştı. Çikolata fiyatları ise Batı Afrika’daki kötü hava koşulları ve tarımsal sorunlar nedeniyle yükseliyor. Kakaonun arzında yaşanan sıkıntılar, çikolata üreticilerini alternatif çözümler aramaya zorluyor.
Esnaf ve Tüketici Zorlanıyor
Artan gıda fiyatları, sadece market alışverişlerini değil, restoran işletmelerini de olumsuz etkiliyor. Örneğin, ABD’nin Nebraska eyaletindeki bir restoran sahibi, yumurta maliyetlerinin birkaç ay içinde neredeyse dört katına çıktığını belirtirken, müşteri kaybetmemek için fiyatlarını artırmamaya çalıştığını söylüyor.
Fiyatlar Düşecek mi?
Uzmanlar, gıda fiyatlarının eski seviyelere dönmesinin oldukça zor olduğunu ifade ediyor. Pandemi, savaşlar ve iklim değişikliği gibi küresel faktörler, gıda arzını ciddi şekilde etkiledi. En iyi senaryoda bile, fiyatların ancak sabitlenebileceği öngörülüyor.