Pandemi sonrası hızla büyüyen e-ticaret sektörü, 2024 yılında önemli bir vergi düzenlemesi ile karşı karşıya kalacak. Yeni yıl itibariyle e-ticaret işlemlerine uygulanacak yeni vergi düzenlemeleri, e-ticaret platformlarında satış yapan işletmeleri doğrudan etkileyecek. Peki, bu düzenleme neyi kapsıyor ve kimler nasıl etkilenecek?

2 Ağustos 2024’te Resmi Gazete’de yayımlanan ve yürürlüğe giren 7524 Sayılı Kanun, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’na yapılan eklemelerle, Gelir İdaresi Başkanlığı uygulama usul ve esaslarını belirledi. Vergi Uzmanı Mahmut Aydoğmuş, düzenlemenin detaylarını 5 soru ve 5 cevapla değerlendirdi.

1. E-Ticaret Sektöründe Yeni Vergi Düzeni Nasıl Olacak?

Yeni düzenlemeye göre, e-ticaret platformlarında satış yapan tüm işletmelerin işlemleri bu vergi düzenlemesinden etkilenecek. E-ticaret platformları üzerinden satış yapan işletmelerden, satış bedeli üzerinden belirli oranlarda vergi kesintisi yapılacak. Örneğin, bir şahıs işletmesinden yapılan satışlarda yüzde 25, anonim ve limited şirketlerden yapılan satışlarda ise yüzde 15 oranında vergi kesintisi yapılacak.

Örnek olarak, bir e-ticaret platformu üzerinden 300.000 TL satış yapan bir gerçek kişi işletmesinin ödeme alması durumunda, platform, bu satış tutarından 75.000 TL’yi kesip, Hazine’ye ödeyecek. Bu kesinti, satış tutarına eklenen e-ticaret platformunun komisyonunu da kapsayacak. Ancak, KDV tutarı üzerinden vergi kesintisi yapılmayacak.

2. Satıcı İşletmeler İçin İade Kaosu Söz Konusu Olabilir Mi?

E-ticaret platformu tarafından yapılan vergi kesintisi, satıcı işletmenin gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilecek. Eğer vergi kesintisi fazla olursa, satıcı işletme iade alabilecek. Ancak, iade süreçleri bürokratik engeller ve denetimlerle karşılaşabilir. Bu durum, işletmeler için ilave zorluklar yaratabilir.

3. Kimler Bu Düzenlemeden Nasıl Etkilenecek?

Düzenleme, yemek satış platformları gibi farklı ödeme türleri sunan siteleri etkilemeyecek. Örneğin, yemek siparişi platformları, satıcıdan vergi kesintisi yapmayacak. Ancak, online seyahat acentalarına gelen düzenlemeyle, otel rezervasyonları üzerinden yapılan satışlarda, KDV ve konaklama vergisi hariç, stopaj yapılması gerekecek.

Ayrıca, evini, arabasını ya da ikinci el eşyalarını ticari amaç gütmeden satan bireyler için vergi kesintisi yapılmayacak, çünkü bu kişiler vergi mükellefi değiller.

4. Yeni Vergi Düzeni İade Süreçlerini Etkileyecek Mi?

E-ticaret platformlarından yapılan satışlar sonucu, müşterilerin iade ettiği ürünler için düzeltme yapılması gerekecek. Eğer e-ticaret platformu tarafından yapılan vergi kesintisi beyan edilmemişse, gerekli düzeltmeler yapılacak. Ancak, kesinti beyan edilip ödenmişse, satıcı işletme, gelir ve kurumlar vergisinde durumu düzeltmek zorunda kalacak. Bu düzeltme süreci, bazen karmaşık ve zaman alıcı olabilir.

5. Yeni Vergi Düzenlemeleri Fiyatlara Nasıl Yansıyacak?

Yeni vergi düzenlemesi, satıcı işletmelerin üzerindeki finansal baskıyı artıracak. E-ticaret platformları, satışlardan yapılan stopajı, satıcı işletmeden tahsil edecek ve ödeyecek. Bu durumda, satıcılar, kar-zarar durumları netleşmeden, satış bedelinin bir kısmını peşinen Hazine'ye ödeyecek. Bu da fiyatlar üzerinde baskı oluşturabilir.

Örneğin, Ocak 2025’te 500.000 TL satış yapan bir limited şirket, e-ticaret platformu tarafından yüzde 15 oranında 75.000 TL vergi kesintisi yapılacak. Bu kesinti her ay düzenli olarak yapılacak ancak satıcı işletme zarar ederse, vergi iadesini ancak 1,5 yıl sonra talep edebilecek. Bu uzun iade süresi, küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansman yükünü artıracak.

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Üzerinde Olumsuz Etki

Bu vergi düzenlemesi, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için büyük bir finansal yük oluşturabilir. Yüksek vergi kesintileri, işletmelerin nakit akışını zorlaştıracak ve fiyatlara yansıyacak. Bu da, enflasyon üzerinde ciddi baskılar oluşturabilir ve işletmeleri e-ticaret sektöründen uzaklaştırabilir.