Bundan 104 yıl önce, Çanakkale Boğazı'nda tarihin en büyük destanlarından biri yazıldı. 18 Mart Çanakkele Deniz Zaferi'nin 104. yıldönümü çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.
Yıl 1915.
İtilaf Devletleri, İstanbul ve Çanakkale boğazlarını ele geçirmek, buraları kendi kontrolleri altına almak istiyorlardı. Rusya'yla güvenli bir erzak tedarik ve askeri yolu açmak için Hristiyanlık için de çok önemli bir yer olan İstanbul'a ulaşmak istiyorlardı. İstanbul'u almak demek sadece boğazlar demek değildi. Dünyanın merkezi olarak adlandırıyorlardı. Ayasofya'yı yeniden kilise yapmak istiyorlardı. Ancak herşey istedikleri gibi gitmeyecekti. Tüm planları ve saldırıları başarısızlıkla sonuçlandı. Türk askerinin ve milletinin üstün başarısı ve özverisi sayesinde Yabancı uluslar geri çekilmek zorunda kalacaktı ancak bu savaşta her iki tarafta ciddi ölçüde bir insan kaybına uğramış oldu.
Çanakkale'de paşalar çok tartıştı. Osmanlı hükümeti ittifak gereği Alman General Liman Von Sanders Paşa'yı ordu komutanı yapmıştı. Türk paşalar bundan rahatsızlık duymuşlar ve bunun yanlış bir karar olduğunu söylemişlerdi. Belki de çok kısa bir sürede bitecek olan bu savaş, Alman generalin hamle ve kararlarıyla uzamıştı. Türk askerini ve bölge coğrafyasını iyi bilmeyen Liman Paşa, bir yerden sonra Türk paşalara hak vermeye başlamış, yaptığı yanlışları görmüş ve Mustafa Kemal'in uyarılarında haklı çıkması neticesinde görevi devretmiştir. Öyle ki Mustafa Kemal, o günlerde aldığı insiyatiflerle başarı elde etmiş ve albaylığa terfi etmişti. Liman Von Sanders, Mustafa Kemal'e bu görev size fazla gelmesin diye söylediğinde, Mustafa Kemal ona az gelir diyerek kendine ve ordusuna olan özgüveni ortaya koymuştur. Ölümlerden dönen Mustafa Kemal, bu savaşta Türk askerine komutanlık etmiş ve stratejik noktalardan düşmana geçit vermeyerek İstanbul'a geçmelerini engellemiştir. 18 Mart günü Türk askerinin üstün başarısıyla İngilizler çekilmek zorunda kalmışlardır. Hesapta ters giden şeyler vardı. Hesaplarını yetenekli bir Türk komutan ve savaşmaya değil, ölmeye gelen Türk askerleri bozmuştu. Daha sonraki büyük taarruz gibi kazanılan zaferler öncesi o yıllarda askerlere özgüven kazanmaları ve mücadele ruhundan kopmamaları için hep Çanakkale hatırlatıldı.
Ruhunuz şad olsun...