Beşar Esad’ın devrilmesinden sonra, Rusya’nın kuzey Suriye’deki cephe hatlarından ve El Nusayriye Dağları’ndaki bazı askeri karakollardan çekildiği bildirildi. Ancak dört Suriyeli yetkili, Rusya’nın Lazkiye’deki Hmeymim hava üssü ve Tartus’taki deniz üssü gibi ana tesislerini terk etme niyetinde olmadığını ifade etti.
Esad ailesinin Moskova ile uzun yıllara dayanan ittifakı ve Heyet Tahrir el Şam’ın (HTŞ) bölgedeki yönetimi ele geçirmesi, bu üslerin geleceğiyle ilgili soru işaretlerine yol açtı. HTŞ’nin taarruzu sırasında Rusya, bu üsleri kullanarak muhalif milislere yönelik saldırılar düzenlemişti.
Diplomatların Tahliyesi
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Hmeymim hava üssünden hareket eden bir askeri uçakla Şam’dan bazı Rus, Belarus ve Kuzey Koreli diplomatların tahliye edildiğini açıkladı. Ancak, Şam Büyükelçiliği’nin faaliyetlerine devam edeceği bildirildi. Belarus Dışişleri Bakanlığı ise tüm diplomatlarının Suriye’den çekildiğini doğruladı.
Suriyeli askeri kaynaklar, Rusya’nın bazı ön cephelerden ağır silahlarını ve üst düzey subaylarını geri çektiğini belirtti. Buna rağmen, Lazkiye ve Tartus’taki üslerin terk edilmesi gibi bir planın olmadığını vurguladı. Bir üst düzey Suriyeli askeri yetkili, “Ekipmanlar ve subayların bir kısmı Moskova’ya geri gönderiliyor. Ancak mevcut plan, Rus güçlerini tek bir noktada toplayarak yeni bir strateji belirlemek” dedi.
Müzakereler Sürüyor
HTŞ’ye yakın bir yetkili, Rus askeri varlığı ve Moskova’nın geçmişte Esad hükümetiyle yaptığı anlaşmaların henüz müzakere edilmediğini söyledi. Yetkili, bu konunun gelecekteki görüşmelere bırakıldığını ve nihai kararın Suriye halkı tarafından alınacağını belirtti.
Kremlin, Rusya’nın Suriye’deki üsleriyle ilgili yeni hükümetle görüşmeler yaptığını doğruladı. Ancak, Rusya Savunma Bakanlığı bu konuda yorum yapmaktan kaçındı. Bir Rus kaynak ise Moskova’nın üslerini terk etmeyeceğini ve geçici hükümetle müzakerelerin sürdüğünü ifade etti.
Üslerin Stratejik Önemi
Rusya’nın Suriye’deki Tartus ve Hmeymim üsleri, Moskova’nın Akdeniz üzerindeki askeri varlığını sürdürebildiği tek noktalar. Tartus’taki deniz üssü ve Hmeymim’deki hava üssü, Rusya’nın sıcak denizlere erişimini sağlamada kritik rol oynuyor.
Bu stratejik önem nedeniyle Rusya, yıllardır Esad rejimine askeri ve ekonomik destek sağladı. Suriye ordusunun kullandığı ekipmanların tamamı, Sovyetler Birliği veya Rusya Federasyonu dönemine ait askeri araçlardan oluşuyor.